وقتی صحبت از استان مازندران می‌شود در کنار چشم‌اندازهایی مثل دریا، جنگل و کوه‌های سر‌به‌فلک‌کشیده صنایع دستی ارزشمند این استان هم جایگاه ویژه‌ای در بین گردشگران دارد. در تمام شهرهای ایران صنایع دستی گوناگونی وجود دارد که با آداب‌ورسوم آن شهر مرتبط است. تهیه سوغاتی و یادگاری از شهرهای مختلف یکی از بخش‌های جذاب سفر است و صنایع دستی آن شهر یکی از بهترین گزینه‌ها برای خرید. برای آشنا شدن با صنایع دستی استان مازندران با شمیران گشت همراه باشید .

از صنایع دستی موجود در استان مازندران می توان به قالی بافی، گلیم بافی، جاجیمچه بافی، بافت گلیچه، چوقا، شمد و ملحفه، سوزن دوزی، رنگرزی و چاپ سنتی سفالگری و سرامیک سازی، فرآورده های پوست و چرم، هنرهای مرتبط با فلز، هنرهای مرتبط با چوب، حصیر بافی، طراحی سنتی و نگارگری، صحافی و جلد سازی سنتی، صنایع دستی دریایی عروسک سازی اشاره کرد.

قالی بافی و گلیم بافی از رشته های اصلی و اساسی مازندران نیست ولی در استان بافته می شود. در شرایطی که فرش در بعضی مناطق حرف اول برای ابراز وجود دارد تنها شهرت خود را در مازندران به سایر رشته ها واگذار کرده است و نقشه هایی که در استان مازندران بافته می شود مربوط به سایر مناطق است.

سفالگری

سفالگری هنری است که قدمتی به طول تاریخ دارد و گواه این مطلب ظروف سفالین کشف شده در غارها‌ست که عمر بعضی از آن‌ها نزدیک به هفت‌هزار سال است. هنرمندان مازندرانی با استفاده از هنر خود و گِل پخته ظرف‌های زیبایی را می‌سازند که در فروشگاه‌های صنایع دستی در مقابل چشمان خریداران می‌درخشند. بهنمیر، جویبار و قائمشهر از شهرهایی‌اند که بیشترین میزان ظروف سفالی در آن‌ها تولید می‌شوند.

نمد مالی

نمد مالی هنری بسیار قدیمی است که در آن با استفاده از الیاف پشمی به همراه آب محصولاتی مانند کلاه، کوله، کلمد، دوش‌نمد و فرش‌های نمدی تولید می‌شود. جالب است بدانید که نمد بافته نمی‌شود و فقط با فشاری که با دست یا پا روی ترکیب الیاف و آب می‌آورند تولید می‌شود. نمدمالی چندین هزار سال قدمت دارد اما تاریخ و مکان پیدایش آن به‌صورت دقیق مشخص نیست. تولید نمد و نمدمالی در روستای کجور و اطراف رامسر رواج دارد.

دستبافی (نساجی سنتی)

امروزه دستبافی به صورت تهیه و تولید انواع پارچه ها و برخی زیراندازها جاجیم، جاجیمچه، روتختی، رومیزی، روسری، لباسهای محلی، ملحفه و شمد و … . در بسیاری از مناطق روستایی و برخی نقاط شهری استان مازندران مرسوم است. رامیان در استان مازندران نیز یکی از مراکز مهم پارچه های ابریشمی محسوب می شود. بعضی از دستبافان از دستگاههای ساده بافندگی نظیر دستگاههای “دووردی” و “چهاروردی” استفاده می نمایند و برخی از آنها دستگاههای ژاکارد دستی، تک فاز و سه فاز را نیز به تدریج جایگزین دستگاههای قدیمی نموده اند.

کنده کاری روی چوب

در استان مازندران به دلیل شرایط جوی و محیطی و وجود جنگل های فراوان تولید صنایع و هنرهای چوبی بسیار رایج است. از جمله اشیای کنده کاری شده، پیمانه و ظرف شیر، قاشق شربت خوری، صندوق تخته شطرنج یا تخته نرد و قندان و مجسمه های حیوانات است.

چوبهایی که برای این رشته هنری استفاده می شود چوبهایی هستند که دارای سطح صاف و مناسبی می باشند مثل چوب گردو، فوفل، راش انار سرخ، انار زرد و افرا. اما برای کارهای ظریفتر از چوب گلابی استفاده می شود.

ایجاد نقشهای برجسته از جمله فنون معمول است، و آن را منبت می نامند.یکی دیگر از روشهایی که زیاد به کار برده می شود و با برجسته کاری ترکیب می شود، مشبک است. یکی از فعالیتهای منبت کاران در گذشته ساختن قالبهای مشبک در و پنجره بود، که گاهی اوقات فضای بین گره ها با شیشه رنگی پر می شد، این گره ها را قامه می نامیدند.