با سفر به یاسوج نمی‌توان آمیختگی زندگی، فرهنگ و سنت اهالی شهر با طبیعت را انکار کرد یا نادیده گرفت. برای سفر به عمق فرهنگ و سنت‌های این شهر باید مهمان سفره‌های آن‌ها شد. سفره‌هایی که با غذاهایی سنتی و ساده تزئین شده‌اند و از سالم‌ترین فرآورده‌های تولیدی شهر تهیه می‌شوند. این غذاهای سنتی نقش طبیعت را در زندگی مردم شهر به وضوح قابل درک می‌سازند و با سفری در زمان، شما را با مزاج گذشتگان عشایری یاسوج آشنا می‌کنند. با شمیران گشت همراه باشید . در ادامه مطلب قصد داریم برخی از غذاهای محلی و خوشمزه ی این شهر زیبا را معرفی نماییم .

کله ‌جوشک یا کلک سوز

این غذا، نوعی غذای ساده است که از دوغ درست می‌شود. ابتدا پیاز و پونه را در روغن تفت می‌دهند و پس از این‌که پیاز قرمز رنگ شد، دوغ را به آن اضافه می‌کنند. معمولا به تعداد هر نفر یک لیتر دوغ استفاده می‌شود. سپس کمی ادویه به آن اضافه می‌کنند و می‌جوشانند. زمانی که غلیظ و سبز رنگ شد، با نان محلی آن‌را می‌خورند. این غذا بیشتر در مناطق گرمسیری در فصل بهار توسط عشایر مصرف می‌شود.

تلیت پیاز

برای تهیه‌ی این غذا، پیاز را در روغن تفت می‌دهند و بعد از این‌که پیاز قرمز شد، ادویه به آن اضافه می‌کنند. سپس در آن، آب می‌ریزند و بعد از جوشیدن، آن‌را با نان می‌خورند.

تلی رملک

«تلی رَمَلک» یکی از غذاهای محلی استان کهگیلویه و بویراحمد است که با میوه درخت رملک پخته می شود و برای تهیه این غذا از دانه رملک، ادویه، نمک، پیاز و روغن استفاده می کنند. رملک درختچه ای است با برگ های خاکستری که دارای دانه های ترش و شیرین بوده و شبیه کنار است و در کوه های زاگرس می روید. برای تهیه این غذا رملک را پخته تا پوست و هسته آن از هم جدا شود، سپس هسته و پوست آن را دور ریخته و آب ترش آن را با افزودن نمک در پیاز داغ سرخ می کنند و مانند آب گوشت با نان تریت می کنند.

شله ماسی یا شله دووی

برای تهیه‌ی این غذا، پس از جوشاندن دوغ، برنج را در آن می‌جوشانند و پونه و پیاز داغ را به آن اضافه می‌کنند. بعد از آن‌که از حالت آبکی درآمد، در سینی می‌ریزند. وسط سینی را خالی می‌کنند و کره‌ی محلی در آن می‌گذارند. هرکسی بخواهد از این غذا بخورد، کره را از وسط سینی روی غذا می‌ریزند و می‌خورد.

آش دنگو

یکی از غذاهایی که در فصل سرما بسیار مورد توجه مردم این دیار است آشی است به نام «آش دِنگو» که از غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد است. این آش سرشار از حبوبات بوده و گندم و بن سرخ که در زبان محلی به لیزک می گویند و از کوه های استان برداشت می شود، از مواد اصلی پخت این آش است که برای سرماخوردگی بسیار مناسب است. مواد به کار رفته در تهیه این آش گندم، بن سرخ، عدس، لوبیا چشم بلبلی، ماش، نخود، ادویه، زردچوبه، نمک و آب است. برای تهیه این آش ابتدا آب مورد نیاز باید روی اجاق قرار گرفته تا جوش بیاید و سپس گندم را به آن اضافه می کنند و گندم باید به نسبت مواد دیگر مدت زمان بیشتری پخته شود. بعد پختن گندم، نخود را به آن اضافه کرده و در ظرف را گذاشته تا کاملا پخته شود.

نان بلیط یا بلوط

قدیمی‌ترین نان محلی کهگیلویه نان بلیط یا نان بلوطی است. برای تهیه‌ی این غذا پوسته‌ی سخت بلوط را می‌گیرند و خشک می‌کنند. سپس پوسته‌ی نازک بعدی را که به آن جفت می‌گویند، نیز می‌گیرند. این پوسته خاصیت درمانی دارد و برای درمان دردهای معده مفید است. جفت بسیار تلخ است و آن‌را درون پوسته‌ی کپسول ۵۰۰ می‌گذارند و می‌خورند، یا آن‌را می‌جوشانند و می‌خورند و بعد از آن، تکه‌ای گوشت کباب‌شده می‌خورند، تا از حالت تهوع جلوگیری شود.

برای تهیه‌ی نان بلوطی عصاره‌ی بلوط یا کلگ را درون آب یک هفته می‌خیسانند، تا به‌صورت خمیر درآید. سپس آن‌را درون سبدهای مخصوصی که از شاخه‌های بادام کوهی می‌سازند، پالایش می‌کنند. بعد آن‌را با دست ورز می‌دهند و به‌وسیله‌ی ابزاری به نام حسوم آن‌را روی ساج پهن می‌کنند و به‌وسیله‌ی حسوم وارونه می‌کنند، تا دو طرف آن برشته شود. این نان به رنگ قهوه‌ای تیره است.

پلو یا آش کنگری

هر چه به فصل بهار نزدیک می‌شویم، با رویش گیاهان کوهی و خودروی مناطق یاسوج روبرو می‌شویم. محلی‌ها تقریبا از اواسط اسفند تا اواسط فصل بهار در پی چیدن گیاهانی مثل کنگر به دل طبیعت می‌روند. بوته‌های کنگر برای پخت آش یا پلوی کنگری استفاده می‌شود. این غذا با روغن حیوان و برنج خوش‌طعم چمپا پخته می‌شود و در مناطق سردسیری طرفدار بیش‌تری دارد. نکته جالب توجه در طبخ پلو کنگری این است که مقدار کنگر مصرفی به اندازه دو برابر برنج خواهد بود. این غذا بعد از پخت داخل یک سینی بزرگ و همراه با دوغ و نان محلی سرو می‌شود.